طلاق بائن چیست؟
زمانیکه زن و شوهر تصمیم به جدایی می گیرند، اقدام به طلاق می کنند. طلاق از حیث قابل رجوع بودن به دو دسته ی طلاق بائن و طلاق رجعی تقسیم می شود. طلاق بائن به آن دسته از طلاق هایی گفته می شود که مرد در ایام عده حق رجوع به خانم را ندارد. اصل در قانون بر رجعی بودن است و طلاق بائن مصادیق محدودی دارد. در مواردی که خانم می خواهد حق رجوع مرد را به طور کلی از بین ببرد، در ازای یک عوضی مثل مهریه اقدام به طلاق خلع و یا طلاق مبارات می کنند. در ادامه ی مطلب به تعریف طلاق بائن و انواع آن و آثار آن می پردازیم.
فهرست مطالب
طلاق بائن به چه معناست؟
طلاق بطور کلی از حیث قابلیت رجوع، به دو دسته ی طلاق بائن و طلاق رجعی تقسیم می شود. در طلاق رجعی بعد از طلاق در ایام عده مرد می تواند به همسرش رجوع کند و هنوز طلاق قطعی نیست. در نتیجه آن ها بدون خواندن صیغه ی نکاح مجدداً با هم زن و شوهر می شوند انگار که اصلاً طلاقی اتفاق نیفتاده است و تمام حق و حقوقات مالی و غیرمالی سر جای خودش است. در طلاق بائن مرد در ایام عده حق رجوع ندارد و بعد از صدور حکم طلاق این دو نفر بطور قطعی از هم طلاق گرفته و جدا شده اند.
ماده ۱۱۴۴ قانون مدنی:
« در طلاق بائن برای شوهر حق رجوع نیست.»
انواع طلاق بائن
همانطور که گفتیم طلاق بائن در موارد محدودی وجود دارد به همین دلیل مصادیق آن در قانون آورده شده است. پس هر مصداقی خارج از آن ها طلاق رجعی محسوب می شود. در اینجا می خواهیم به این مطلب بپردازیم که انواع طلاق بائن کدام است.
طلاق قبل از رابطه جنسی: اگر زن و شوهر پیش از این رابطه جنسی بین آن ها واقع شود، طلاق بگیرند.
طلاق زن یائسه: خانم یائسه، کسی است که بنابر سن یا شرایط خاص دیگر عادت ماهانه نمی شود و به این دلیل دیگر نمی تواند باردار شود.
طلاق خلع و مبارات: طلاق خلع و مبارات از جمله طلاق های توافقی محسوب می شوند که خانم در عوض بخشیدن مالی مثل مهریه اش، از مرد طلاق می گیرد. در طلاق مبارات کراهت و تنفر از هر دو طرف وجود دارد و در طلاق خلع کراهت و تنفر از سمت خانم نسبت به آقاست. البته تا زمانی که خانم به عوض و مالی که به مرد بخشید بود رجوع نکند این طلاق بائن محسوب می شود.
سه طلاقه: سه طلاقه به معنای سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی اتفاق بیفتد است. تفاوتی ندارد که این وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید باشد.
ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی: « در موارد ذیل طلاق بائن است:
۱) طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود
۲) طلاق یائسه
۳) طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد.
۴) سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید.»
عده یعنی چه؟
عده به معنای مدت زمانیست که در ازدواج دائم و ازدواج موقت و فوت همسر، خانم بعد از طلاق، حق ازدواج مجدد ندارد. در طلاق بائن برای خانم عده وجود دارد اما مرد در ایام عده حق رجوع ندارد.
ماده ۱۱۵۰ قانون مدنی:
« عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی‌تواند شوهر دیگر اختیار کند.»
در خصوص اینکه این مدت زمان چقدر است، بسته به شرایط متغیر است.
عده طلاق در ازدواج دائم و عده ی فسخ نکاح: سه طُهر (سه ماه)
عده طلاق و فسخ نکاح و بذل مدت در ازدواج موقت: دو طُهر ( ۴۵ روز)
عده طلاق و فسخ نکاح و بذل مدت و انقضاء آن در مورد زن حامله:تا هنگام وضع حمل
عده وفات شوهر: در ازدواج دائم و ازدواج موقت، در هر حال چهار ماه و ده روز است. در شرایطی که خانم حامله است، که در این صورت عده وفات تا موقع وضع حمل است مشروط بر این که فاصله بین فوت شوهر و وضع حمل از چهار ماه و ده روز بیشتر باشد و الا مدت عده همان چهار ماه و ده روز خواهد بود.
عده خانم یائسه و خانمی که بین او شوهر رابطه جنسی برقرار نشده است: این دو مورد نه عده طلاق دارد و نه عده فسخ نکاح ولی عده وفات در هر دو مورد باید رعایت شود.
عده خانمی که شوهر او غایب مفقودالاثر بوده و حاکم او را طلاق داده باشد: باید از تاریخ صدور حکم طلاق عده وفات نگه دارد (چهار ماه و ده روز)
آثار طلاق بائن چیست؟
در صورتی که زن و شوهر تصمیم به طلاق بائن بگیرند، در اینجا یکسری آثاری به این طلاق بار می شود:
- در طلاق بائن، در صورت فوت زن یا شوهر در ایام عده، هیچکدام از هم ارث نمی برند.
- در طلاق بائن، خانم حق دریافت نفقه یا سکونت در منزل شوهر در ایام عده را ندارد.
استثناء:
اگر در هنگام طلاق بائن خانم حامله باشد، مرد باید نفقه ی او را تا زمان وضع حمل بپردازد.
اگر مرد بخواهد پس از طلاق بائن مجددا با همین خانم ازدواج کند آیا خواندن صیغه نکاح لازم است؟
بله، اگر زن و مرد بخواهند در طلاق بائن مجدداً با هم ازدواج کنند، باید مجدداً صیغه ی نکاح خوانده شود، برخلاف طلاق رجعی. البته در خصوص سه طلاقه، باید ابتدا محلل صورت بگیرد.
کلام اخر
مطلب طلاق بائن یکی از مطالب زیر مجموعه راهنمای طلاق می باشد. جهت اطلاعات بیشتر ان را مطالعه کنید.
30+
مشاور آنلاین و پاسخگو
دیدگاهتان را بنویسید