دیه چیست؟ انواع دیه ، مهلت پرداخت و قوانین مرتبط با دیه

۵ اردیبهشت, ۱۴۰۱ 0 3 دقیقه
دیه
۵/۵ - (۱ امتیاز)

دیه چیست؟

  • دیه چیست ؟ در چه مواردی دیه پرداخت می شود؟
  • مهلت پرداخت آن چقدر است؟
  • تغلیذ دیه یعنی چه؟ دیه در ماه های حرام چقدر افزایش می یابد؟
  • اگر شخصی موجب آسیب به کمر دیگری شود به گونه ای که از کار بیفتد، آیا می تواند بابت از کار افتادگی دیه دریافت کند؟

حتما تا به حال واژه دیه را شنیده اید. هنگامی که جرمی اتفاق می افتد، شخصی که به دیگری ضرری وارد کرده و در اثر عمل او زیان دیده است، طبق دستور قاضی، باید آن ضرر را جبران نماید. یکی از راه های جبران ضرر زیان دیده پرداخت وجه است که یکی از انواع مجازات هاست.

تعریف دیه

دیه یک نوع جریمه نقدی و از انواع مجازات هاست که در جایی که جرم غیرعمد بوده و یا در جرایم عمدی مشمول قصاص نبوده یا اولیای دم مقتول توافق کرده اند، به جای قصاص شخص مجرم، وجهی دریافت کنند.

ماده ۴۴۸ قانون مجازات اسلامی:

« دیه مقدر، مال معینی است که در شرع مقدس به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس، عضو یا منفعت، یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، مقرر شده است.»

انواع دیه‌ها در قانون مجازات

  • اعضای بدن: در صورتی که از یک عضو در بدن انسان یک عدد وجود داشته باشد دیه کامل و اگر دو عدد وجود داشته باشد و یکی از آنها از بین برود نصف دیه پرداخت خواهد شد.
  • جراحات: اگر فرد بر شخص دیگری مرتکب جنایت شود که منجر به ایجاد جراحات مثل خراش، کبودی، زخم، تورم و… گردد، مطابق با تشخیص پزشکی قانونی و میزان جراحات وارده باید دیه بپردازد.
  • قتل: اگر فرد، شخص دیگری را به قتل برساند و اولیای دم توافق کنند که به جای قصاص، دیه دریافت کنند فرد موظف به پرداخت دیه‌ کامل یک انسان (دیه‌ب رای زن و مرد متفاوت است) که هر سال نرخ آن توسط قوه قضائیه مشخص می شود، می‌باشد.
  • منافع اعضاء: اگر فرد بر شخص دیگری جنایتی مرتکب شود منجر به از کار افتادن برخی اعضا مثل گوش، چشم، بویایی بینی و یا حتی قدرت تعقل فرد گردد، موظف به پرداخت دیه می‌باشد.

تغلیظ دیه چیست؟ در چه مواردی دیه‌ تغلیظ می شود؟

تغلیظ به معنای شدت دادن و تشدید کردن است! تغلیظ‌ دیه‌ یعنی تشدید کردن خون بها، که تنها شامل قتل شده و مشمول جراحات نمی‌شود. میزان آن بر اثر تغلیذ (فارق از جنسیت و سن مقتول) به میزان یک سوم افزایش می‌یابد. یعنی علاوه بر مبلغ اصلی دیه ی کامل، یک سوم مبلغ اصلی نیز به شخص مجروح و یا اولیای دم او پرداخت می شود.

مشاوره حقوقی دادیاران

موارد تغلیظ  شامل دو مورد می باشد:

  • قتل در ماه حرام یعنی انجام قتل در ماه های محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه.
  • قتل در مکان حرام یعنی انجام قتل در مکه. (مکان های مذهبی دیگر جزء مکان های حرام محسوب نمی‌شوند).

مهلت پرداخت دیه چقدر است

باتوجه به نوع جرم (عمد، شبه عمد یا خطای محض) مهلت پرداخت از یک سال قمری تا سه‌ سال قمری می‌باشد.

نکته: این مبلغ با توجه به نرخ روز محاسبه می گردد؛ مثلا اگر قتل در سال ۹۵ صورت گرفته باشد و سال ۹۸ طرفین بر سر آن به توافق برسند، دیه با نرخ روز سال ۹۸ محاسبه می‌گردد.

مشاوره فوری با وکیل

همین حالا با وکیل دادگستری صحبت کنید

درخواست مشاوره تلفنی

30+

مشاور آنلاین و پاسخگو